Kasteel Marke

Kasteel van Marke in 1813. Tekening van Serafin Vermote (1787-1833)

Het kasteel werd gebouwd tussen 1802 en 1807 als zomerverblijf voor François van Ruymbeke (1770-1840) en zijn echtgenote Marie-Thérèse Delebecq (1768-1844). Samen baatten zij de lakenhandel Bethune & Fils van haar eerste echtgenoot Jean Baptiste Bethune (1757-1791) verder uit. François van Ruymbeke liet het belangrijkste deel van zijn patrimonium aan zijn schoonkinderen en zo bleef het kasteel eigendom van de familie de Bethune.

Architectuur

Het origineel ontwerp is van de hand van de vooraanstaande Gentse architect Jean Baptiste Pisson (1763-1818), maar omwille van uiteenlopende meningen vertrouwde van Ruymbeke de uitvoering toe aan de Rijselse architect Benjamin Dewarlez (1767-1819). Die laatste nam ook het interieur en het park voor zijn rekening.

Het landhuis is één van de eerder zeldzame woningen in ons land, ontworpen in de sobere Directoire-stijl. Zoals vele architecten op het einde van de 18de eeuw waren Pisson en Dewarlez beïnvloed door de Italiaanse architect en theoreticus Andrea Palladio (1508-1580). Dat verleent aan het kasteel zijn Italiaans karakter, vooral benadrukt door het belvédère.

Het gebouw is, ondanks de grote hoogte (vier bouwlagen) en de kleine oppervlakte, harmonieus, dankzij de doordachte horizontale en verticale accenten en door het verbergen van de kelderverdiepingen achter struiken.

Zomerverblijf

Uit de oriëntatie van de verblijfplaatsen is duidelijk dat het landhuis als zomerverblijf is ontworpen.

De salons bevinden zich in het noorden en noordoosten, de eetkamer in het noordwesten zodat men bij ondergaande zon kon tafelen. De belangrijkste slaapkamers daarentegen zijn naar het oosten gericht om te kunnen genieten van de opgaande zon.

Alle plaatsen zijn goed verlicht en geven uitzicht op het park. Het centraal gedeelte ontvangt het licht via het belvédère vanaf de eerste verdieping.

Interieur

In tegenstelling tot het strenge, rechtlijnige karakter van de buitengevels, is het interieur speelser.

De decoratie kondigt reeds de Empire-stijl aan, met zijn rijke versieringen, onder meer geïnspireerd op de kunst van het oude Egypte (Retour d’Egypte). Het meubilair en de aankleding zijn uit die periode. Het opvallend kleurgebruik werd in ere hersteld.

Park

Het park is door Dewarlez ontworpen in Engelse stijl, zeer in de mode bij het begin van de Romantiek. Men streeft naar een natuurlijk en idyllisch landschap, waarbij schilderachtige plekjes gecombineerd worden met verre uitzichten.

De bijgebouwen met oranjerie, nu omgebouwd tot bibliotheek, zijn aan het oog onttrokken. Over de twee vijvers werden kleine, op China geïnspireerde brugjes aangelegd. Zij moeten tot de vroegste smeedijzeren bruggen in ons land worden gerekend. Ook de ommuurde, ovale moestuin is een zeldzaamheid.

Dankzij een zachte restauratie en een voortdurend onderhoud, hebben het kasteel en het park hun oorspronkelijk uitzicht in grote mate weten te behouden.

Het kasteel van Marke is een uniek tijdsdocument dat ons een blik gunt in het leven van de 19de eeuw. Het geheel werd in 1965 beschermd. Het park is eveneens een beschermd vogelreservaat.